Candrane Awak: Tembung Panyandra Basa Jawa/ Menggambarkan Keadaan Tubuh

Pernahkah Anda mendengar tembung candra? Atau ditanya tentang “apa candrane idep” “apa candrane lambe?”

Candrane awak atau panyandra adalah istilah dalam bahasa Jawa yang menunjukkan suatu keadaan tertentu pada anggota tubuh. Jadi panyandra ini menjadi kata atau kalimat sejenis pengandaian atau pengibaratan di dalam bahasa Jawa, dengan membandingkan anggota tubuh dengan bentuk lain. 

Candra atau tembung candra secara khusus digunakan untuk merujuk pada penggambaran suatu kebaikan atau keindahan. Jadi, jika ada candrane alis, berarti adalah penggambaran alis ideal itu bentuknya seperti apa. Jadi, menyebut panyandra juga bisa berarti memuji keindahan.

Candrane Awak

Dalam bahasa Jawa, Panyandra iku unen-unen utawa tetembungan saemper pepindhan kang surasane mawa tetandingan sing ngemu teges memper utawa mirip. Babagan kang dicandra iku babagan kabecikan lan kaendahan.

Nah, agar lebih jelas dan sekaligus melihat contoh alias tuladha Candra Basa Jawa, simak daftarnya berikut ini: 

  1. Candrane alis iku naggal sepisan 
  2. Candrane asta iku nggendhewa gandhing
  3. Candrane godheg iku ngudhup turi
  4. Candrane bangkekan iku nawon kemit
  5. Candrane bathuk iku nyela cendhani
  6. Candrane bokong iku manjang ngilang
  7. Candrane cahya iku sumunu
  8. Candrane driji iku mucuk eri
  9. Candrane gulu iku angelung gandhung
  10. Candrane gulu iku ngolan-olan
  11. Candrane idep iku tumenga ing tawang
  12. Candrane irung iku ngundhung mlati
  13. Candrane kempol iku ngembang pundhak
  14. Candrane kempol iku nyikil walang
  15. Candrane lambe iku nggula sathemplik
  16. Candrane lambe iku manggis karengat
  17. Candrane lengen iku nggendhewa pinenthang
  18. Candrane mripat iku blalak-blalak
  19. Candrane netra iku liyep alindri
  20. Candrane pakulitan iku ngulit langsep
  21. Candrane pamulu iku ambengle kiris
  22. Candrane pawakan iku ramping
  23. Candrane pipi iku nduren sajuring
  24. Candrane praene iku ndamar kanginan
  25. Candrane pundhak iku nraju emas
  26. Candrane rambut iku ngandhan-andhan
  27. Candrane rambut iku ngembang bakung
  28. Candrane sinom iku mici mucah
  29. Candrane sinom iku mbibis mabur
  30. Candrane slira iku sedhet singset
  31. Candrane susu iku nyengkir gadhing
  32. Candrane swara iku ngombak banyu
  33. Candrane tangan iku nggendhewa pinenthang
  34. Candrane ulat iku ndamar kanginan
  35. Candrane untu iku miji timun
  36. Candrane untu iku ngelar kombang
  37. Candrane wang iku nyangkal putung
  38. Candrane wentis iku mukang gangsir

Demikianlah daftar tembung candra awak. Anda bisa menggunakan tembung panyandra ini untuk memuji bagian tubuh seseorang yang tampak ideal atau elok.

Terima kasih. 

*Penulis: Hasna Wijayati